رمزگشایی از دو افسانة هفت گنبد بر اساس اسطورة آفرینش

آثار نظامی گنجوی، به‌ویژه «هفت پیکر» حاوی پیام‌ها و مفاهیمی است که آبشخور بسیاری از آن‌ها برگرفته از ناخودآگاه فردی و جمعی اوست که در بیانی نمادین و در لایه‌های رمز انعکاس یافته است. این نوع زایش ادبی برگرفته از نفوذ به نمایه‌های عمیق اسطوره‌ای در وجود این شاعر و بروز و ظهور آن در غالب داستان‌هایی است که بیش از هر چیز، شگفتی و درک تجربة بی‌زمانی را به خواننده القا می‌کند. این مقاله بر اساس رویکرد اسطوره‌شناسی و بهره‌گیری از اسطورة بنیادین آفرینش و اسطورة دایرهکه در راستای اسطورة آفرینش به آن پرداخته شده است، ساختار فکری اسطوره‌ای شاعر را نمایان می‌کند که روح اسطوره را در درونی‌ترین ابعاد فکری شاعر طنین‌انداز کرده است. همچنین، به واکاوی و کشف معنای رمزی و تأویلی عناصری در این زمینه از قبیل، اسطورة درخت و اسطورة جاودانگی از رهگذر حضور کامل در بهشت به مدّت یک شبانه‌روز بر اساس اسطورة دایره و عامل اصلی هبوط بر اساس رهیافت اسطوره‌ای پرداخته است. در این پژوهش، با روش تحلیلی‌ـ استنادی و با استفاده از تأویل، در گشودن نشانه‌های موجود در این باب، دریافتی متفاوت و مستند از دو افسانة گنبد سیاه و گنبد پیروزه‌ای در ساختار روایی داستان آفرینش ارائه شده است.